Mirasımız CumalıKızık

UNESCOya mirasımız Cumalıkızık

 İstanbul'a  yakın yerler arayışlarımız devam ederken hani hep adını duyduğunuz yakın nasıl olsa bir gün giderim dediğiniz yer Cumalıkızık .Biz Cumalıkızık ve Saitabat'ı birlikte görmek istedik.Bence aynı destinasyonda birlikte görülmesi keyifli bir yer Cumalıkızık .Kahvaltı için tercih edilen  bir köy ama bizce Köy kahvaltısı  beklentisi için sizi hüsrana uğratabilir o yüzden Köy kahvaltısı için Saitabat ardından yakın mesafede olan Cumalıkızık ziyaret edilmelidir. İstanbul'dan arabanızla gidecekseniz Anadolu yakasına 140 km Bursa merkeze ise sadece 10 Km  Ankaraya yolunu takip ederek Cumalıkızık tabelasını talip etmeniz yeterli .Arabanız yoksa Bursa merkeze ulaştıktan sonra Nilüfer belediyesinin minibüslerinden Cumalıkızık minibüslerine binmeniz yeterli yada metro ile Kent Meydanına oradan da  ya da Cumalıkızık dolmuşlara bineceksiniz. Bu dolmuşlar Cumalıkızık’a kadar götürüyor.

Oğuzların 24 boyundan biri olan  Bozoklar (sağ )kolundan Oğuz Kağan'ın oğlu Yıldız Han'ın soyundan geldikleri kabul edilir. Kızık “ciddi ve kuvvetli” anlamına geliyormuş  . Kızık köyleri İç Anadolu'dan Bursaya gelen İpek yolu kenarında sıralanmıştır. Uludağ'ın eteğinde 5 adet kızık köyü vardır.  Cumalıkızık, Değirmenlikızık, Derekızık, Hamamlıkızık,Fidyekızık. 

Cumalıkızık Bursanın Nilüfer ilçesine bağlı bir köy (yeni hali ile mahalle)o zmanki adıyla Keşiş dağı olan Uludağ'ın eteklerinde ki beş kızık köyünden biri .Uludağ'ın dik etekler ile vadilerin arasında kalan yöre köylerine bu konumlarından dolayı ''kızık'' adı verilmiştir ama diğer taraftan da kızık adının  Oğuz Kaan destanına göre bir anlamı daha vardır.Cumalıkızık, bir Osmanlı Vakıf Köyüdür. Anadolunun Türkleşmesinde önemli bir boydur. Köyün kuruluşu 13 yüzyıl  Orhan Gazi dönemine denk gelir.Osmanlı dönemine ait sivil mimarinin  dokusu günümüze kadar gelebilmeyi başarmıştır. 700 yıllık bir geçmişi vardır .2000 yılında UNESCO geçici Dünya mirasındayken 2014 Yılında UNESCO Dünya mirası listesine alınmıştır .270 kadar ev bulunmaktadır ama şuan sadece 180 tanesi restarasyon ile kullanmaya elverişli hale getirilmiştir. 






Cumalıkızık evlerinin yapımında taş , ağaç ve kerpiç  kullanılır. Sokak ile evler arasında yüksek yüksek duvarlar vardır. Evler'in bazıları 2 ayrı tip evin birleşiminden oluşur.
Buna yaşam evi de demektedirler. Adeta dış dünyaya   kapanan, zemini kayrak taşıyla kaplı olan bir dış avlu da bulunur. İki kanatlı ahşap kapılar vardır.. Avluya ve evlere  girilen kapılar üzerinde kulplar ve dev tokmaklar bulunur .Avluya açılan alalarda ise fırın , kiler,ahır,kümesler ve tuvalet bulunur .Ünlü "Cumalıkızık evleri" iki- üç katlıdır. Üst katlardaki pencereler kafesli veya cumbalıdır. Ana giriş kapılarındaki kulplar ve tokmaklar dövme demirden yapılır. Evler sarı, beyaz, mavi, mor renklere boyalıdır. Evlerin arasında kaldırımsız, taş döşeli, çok dar sokaklar bulunur. Evler ağırlıklı olarak mavi ve tonlarında yer yer beyaz ve sarı renkler ile boyalıydı. Sokaklar çok dar hatta dünyanın en küçük sokaklarından biri olan ve genişliği sadece 60 cm olan Cin darlığı sokağı da bu köydedir .Yerler taş döşemedir. Köyde kaldırım yok .Bu taşlar öyle dizayn edilmiş ki bir eğim sayesinde uludağ'ın eriyen karları yavaşça süzülüp köyün üst tarafından merkeze doğru yavaş yavaş süzülürler.

                           

  

Gezilecek Yerler :

Köyün camisi, caminin yanındaki Zekiye Hatun Çeşmesi ve tek kubbeli hamamı Osmanlı devrinden kalmadır.mutlaka gezilmesi gereken yerlerden biri yapmaktadır.

Köyün meydanında geçmişten kalma  eşyaların sergilendiği  Cumalıkızık Etnografya Müzesi vardır. Köyde, Haziran ayında ise "Ahududu Şenliği" yapılmaktadır.

Ne Yenir - İçilir ? Elde açılmış köy peynirli ,açılmış Köyde gözleme yapan cafe evler  ,Salçalı köy ekmekleri tadabileceğiniz ,tarihi dokuda Kahvaltı edebilceğiniz avlular , 40 yıldır macun satan macuncu ,tadıp beğendiğiniz lezzetleri alabileceğiniz köy tezgahları ,Mis Gibi Türk kahvesi içebilceğiniz köy kahvehanesi .Dağ'dan gelen yeni toplanmış çilekler vsvsvsvs

Hediyelik :Yöresel oyalı yemeniler,el yapımı çoraplar ,patikler ,tahtadan anı eşyaları ile bir çok alternatif bulabilirsiniz .

Cumalıkızık da Rengarenk evleri, sıcacık sofralarına davet eden köy halkı   ile mutlaka gidilmesi gereken yerlerlerden biri .

Ebru Kaya Caymaz